SILNIKI POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

SILNIKI POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH
Podręcznik do nauki zawodu technik pojazdów samochodowych. Szkoły ponadgimnazjalne

Podręcznik do nauczania w zawodzie technik pojazdów samochodowych realizujący treści z zakresu 1. części kwalifikacji M. 18 Diagnozowanie podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych  - M.18.1.3. charakteryzuje budowę pojazdów samochodowych oraz wyjaśnia zasady działania podzespołów i zespołów tych pojazdów; M.18.1.4 określa podzespoły i zespoły pojazdu samochodowego. W książce omówiono szczegółowo budowę silnika, opisując układy i ich zadania. Przedstawiono podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych oraz charakterystyki silników spalinowych. Przybliżono również napędy alternatywne. Pytania na końcu rozdziałów i działów znajdują się pytania, dzięki czemu uczeń może sprawdzić nabyte wiadomości.

SILNIKI POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Spis treści:

1.  Wprowadzenie
1.1  Krótka historia rozwoju silników spalinowych

2.  Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych
2.1  Klasyfikacja silników
2.1.1. Wprowadzenie  
2.1.2. Silniki o spalaniu wewnętrznym
2.1.3. Silniki tłokowe  
2.1.4. Rodzaje zapłonu mieszanki paliwowo-powietrznej  
2.1.5. Cykl pracy silnika
2.1.6. Stopień doładowania
2.1.7. Układ konstrukcyjny silnika
2.2  Obiegi silników spalinowych  
2.3  Zasada działania silnika czterosuwowego i silnika dwusuwowego  
2.4  Podstawowe wskaźniki pracy silnika  
2.5  Podstawowe cechy konstrukcyjne silnika
2.6  Bilans energii silnika

3.  Paliwa stosowane do zasilania silników
3.1  Wprowadzenie  
3.2  Paliwa stosowane do zasilania silników o zapłonie iskrowym
3.2.1. Wprowadzenie  
3.2.2. Właściwości benzyn silnikowych
3.2.3. Wpływ właściwości benzyn na osiągi silnika  
3.3  Paliwa stosowane do zasilania silników o zapłonie samoczynnym  
3.3.1. Wprowadzenie  
3.3.2. Olej napędowy i jego właściwości
3.3.3. Wpływ właściwości oleju napędowego  na osiągi silnika
3.4  Estry metylowe kwasów tłuszczowych oleju rzepakowego
3.5  Inne paliwa alternatywne  
3.5.1. Wprowadzenie  
3.5.2. Etanol
3.5.3. Metanol
3.5.4. Biodimetyloeter
3.5.5. Mieszaniny propanu i butanu (LPG)

4.  Tworzenie mieszanki palnej i proces spalania
4.1  Mieszanka paliwowo-powietrzna i jej parametry
4.2  Wymiana ładunku
4.3  Zasilanie paliwem ciekłym
4.3.1. Zasilanie benzyną
4.3.2. Zasilanie olejem napędowym  
4.3.3. Zasilanie paliwami gazowymi  
4.4  Tworzenie  mieszanek palnych
4.5  Proces spalania w silniku o zapłonie iskrowym
4.5.1. Wprowadzenie
4.5.2. Przebieg spalania
4.5.3. Spalanie detonacyjne
4.5.4. Mieszanka jednorodna
4.5.5. Mieszanka niejednorodna
4.5.6. Mieszanka uwarstwiona
4.6  Proces spalania w silniku o zapłonie samoczynnym  
4.7  Skład spalin  
4.8  Wpływ parametrów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych na osiągi silnika i na skład spalin

5.  Podstawowe charakterystyki silników spalinowych
5.1  Rodzaje badań  
5.2  Warunki badań silników spalinowych
5.3  Stanowiska dynamometryczne   
5.4  Aparatura pomiarowa stosowana w badaniach laboratoryjnych  
5.5  Charakterystyka prędkościowa
5.6  Charakterystyka obciążeniowa 
5.7  Charakterystyki regulacyjne
5.7.1. Wprowadzenie  
5.7.2. Charakterystyka regulacyjna kąta wyprzedzenia zapłonu  
5.7.3. Charakterystyka regulacyjna składu mieszanki
5.8  Charakterystyka ogólna silnika   
5.9  Charakterystyki układów zasilania  
5.9.1. Charakterystyka dawkowania pompy wtryskowej  
5.9.2. Charakterystyki elementów układu zasilania  typu Common Rail

6.  Układ  korbowo-tłokowy
6.1  Ogólna  budowa silnika  
6.2  Mechanika układu korbowo-tłokowego
6.2.1. Budowa układu korbowo-tłokowego  i jego zadania  
6.2.2. Siły działające w układzie korbowo-tłokowym
6.2.3. Wyrównoważenie silnika
6.3  Konstrukcja układu korbowo-tłokowego
6.3.1. Wprowadzenie  
6.3.2. Zespół kadłuba
6.3.3. Tłok z pierścieniami  
6.3.4. Korbowód
6.3.5. Wał korbowy  
6.4  Uszkodzenia układu tłokowo-korbowego – metody weryfikacji i naprawy
6.5  Kierunki rozwoju układu korbowo-tłokowego  

7.  Układ rozrządu
7.1  Budowa układu rozrządu
7.1.1. Wprowadzenie   
7.1.2. Zawory  
7.1.3. Gniazda zaworów
7.1.4. Sprężyny zaworów  
7.1.5. Elementy mechanizmu napędu zaworów
7.1.6. Wałek rozrządu
7.1.7. Rodzaje napędu wałka rozrządu  
7.2  Układ zmiennych faz rozrządu  
7.3  Zmienne wzniosy zaworów   
7.4  Podstawowe uszkodzenia układu rozrządu i ich naprawa 
7.5  Kierunki rozwoju układu rozrządu

8.  Układy zasilania paliwem silników o zapłonie iskrowym
8.1  Zadania układu zasilania paliwem
8.2  Rodzaje układów  
8.3  Budowa i działanie gaźnikowego układu zasilania paliwem  
8.4  Budowa i działanie układu pośredniego wtrysku benzyny  
8.4.1. Wprowadzenie  
8.4.2. Jednopunktowy wtrysk paliwa  
8.4.3. Wielopunktowy wtrysk paliwa  
8.4.4. Wtrysk ciągły sterowany mechanicznie
8.4.5. Wtrysk okresowy sterowany elektronicznie  
8.4.6. Ogólna budowa układu z elektronicznym wtryskiem paliwa i jego działanie   
8.5  Układy bezpośredniego wtrysku benzyny
8.6  Podstawowe elementy układu zasilania paliwem silników o zapłonie iskrowym
8.6.1. Wprowadzenie  
8.6.2. Zbiornik paliwa  
8.6.3. Pompa paliwa zasilająca  
8.6.4. Wysokociśnieniowa pompa paliwa
8.6.5. Zasobnik paliwa  
8.6.6. Regulator ciśnienia paliwa  
8.6.7. Wtryskiwacze paliwa
8.6.8. Czujniki w systemach wtrysku benzyny  
8.7  Parametry techniczne elementów układów zasilania paliwem silników o ZI  
8.8  Elektroniczne sterowanie dawką paliwa  
8.8.1. Wprowadzenie  
8.8.2. Dobór dawki paliwa – czasu wtrysku
8.8.3. Określanie bieżącego obciążenia silnika
8.8.4. Stabilizacja prędkości obrotowej biegu jałowego
8.9  Podstawowe uszkodzenia elementów układu zasilania paliwem silników o zapłonie iskrowym i ich naprawa
8.10  Kierunki rozwoju układów zasilania paliwem silników o zapłonie iskrowym  

9.  Układ zasilania paliwem silników o zapłonie samoczynnym
9.1  Zadania układów zasilania paliwem i ich klasyfikacja  
9.2  Budowa i działanie układu zasilania paliwem z mechanicznymi pompami wtryskowymi  
9.2.1. Układy z rzędową pompą wtryskową  
9.2.2. Budowa i działanie układu zasilania paliwem  z pompą rozdzielaczową  
9.3  Budowa i działanie układu zasilania paliwem z pompowtryskiwaczami  
9.4  Budowa i działanie układu zasilania paliwem – Common Rail
9.4.1. Wprowadzenie  
9.4.2. Obwód niskiego ciśnienia  
9.4.3. Obwód wysokiego ciśnienia  
9.4.4. Pompa wysokiego ciśnienia  
9.4.5. Elementy sterujące  
9.5  Podstawowe uszkodzenia elementów układu zasilania paliwem silników o zapłonie samoczynnym i ich naprawa  
9.6  Kierunki rozwoju układu zasilania paliwem silników o zapłonie samoczynnym

10.  Układy zasilania paliwami gazowymi
10.1  Rodzaje paliw gazowych  
10.2  Rodzaje układów zasilania paliwami gazowymi
10.3  Układy zasilania paliwem LPG
10.3.1. Ogólna budowa i działanie układu LPG   
10.3.2. Podstawowe elementy składowe układu LPG
10.3.3. Regulacja dawki paliwa i składu mieszanki LPG  
10.4  Układ zasilania paliwem CNG  
10.4.1. Ogólna budowa i działanie układu CNG  
10.4.2. Podstawowe elementy składowe układu CNG
10.4.3. Regulacja dawki paliwa i składu mieszanki CNG

11.  Układ chłodzenia
11.1  Wprowadzenie
11.2  Rodzaje układów chłodzenia
11.3  Budowa i działanie cieczowego układu chłodzenia
11.4  Podstawowe elementy układu chłodzenia  
11.4.1. Chłodnice
11.4.2. Wentylatory
11.4.3. Włączniki termiczne i czujniki temperatury  
11.4.4. Pompa cieczy chłodzącej
11.4.5. Zbiornik wyrównawczy i zawór regulacji ciśnienia   
11.4.6. Termostaty  
11.5  Filtry cieczy chłodzącej  
11.6  Obiegi (schematy) układu chłodzenia  
11.7  Ciecze  chłodzące  
11.8  Podstawowe niesprawności eksploatacyjne układu chłodzenia i sposoby ich naprawy  
11.9  Kierunki rozwoju układów chłodzenia  

12.  Układ smarowania
12.1  Wprowadzenie  
12.2  Ogólna budowa i działanie układu smarowania  
12.3  Podstawowe elementy układu smarowania  
12.3.1. Pompa oleju i zawory przelewowe  
12.3.2. Filtry oleju
12.3.3. Chłodnica oleju  
12.3.4. Czujnik ciśnienia oleju  
12.3.5. Czujnik stanu oleju
12.4  Odpowietrzanie skrzyni korbowej   
12.5  Oleje  i ich właściwości
12.6  Klasyfikacje  olejów silnikowych  
12.7  Podstawowe niesprawności eksploatacyjne układu smarowania i sposoby naprawy elementów układu
12.8  Kierunki rozwoju układu smarowania  

13.  Układ zasilania powietrzem
13.1  Wprowadzenie
13.2  Budowa i elementy układu zasilania powietrzem  
13.3  Układy  doładowujące  
13.3.1. Wprowadzenie
13.3.2. Doładowanie bezsprężarkowe
13.3.3. Doładowanie mechaniczne  
13.3.4. Doładowanie turbosprężarką  
13.3.5. Doładowanie kombinowane
13.4  Chłodzenie powietrza doładowywanego  
13.5  Podstawowe niesprawności układu zasilania powietrzem i ich naprawa  
13.6  Kierunki rozwoju układu zasilania powietrzem

14.  Układy wylotowe spalin
14.1  Zadania układu wylotowego  
14.2  Budowa i klasyfikacja układów wylotowych  
14.3  Katalizatory spalin i warunki ich pracy  
14.3.1. Wprowadzenie
14.3.2. Katalizatory utleniające (dwufunkcyjne)  
14.3.3. Katalizatory trójfunkcyjne  
14.4  Katalizatory NOx
14.5  Filtry cząstek stałych
14.6  Systemy SCR
14.7  Recyrkulacja  spalin   
14.8  Weryfikacja i naprawa podstawowych elementów układu wylotowego
14.9  Kierunki rozwoju układów neutralizacji związków toksycznych   

15.  Układ zapłonowy
15.1  Zadania układu zapłonowego
15.2  Rozwiązania konstrukcyjne układów zapłonowych  
15.2.1. Rodzaje układów zapłonowych   
15.2.2. Układy z cewkami dwubiegunowymi  
15.2.3. Układy z jednobiegunowymi cewkami indywidualnymi  
15.2.4. Układy z dwubiegunowymi cewkami indywidualnymi  
15.3  Cewki zapłonowe
15.4  Przewody  zapłonowe  
15.5  Świece zapłonowe  
15.6  Regulacja przeciwdetonacyjna kąta zapłonu   
15.7  Podstawowe niesprawności elementów układu zapłonowego i ich naprawa  
15.8  Kierunki rozwoju układu zapłonowego  

16.  Układ rozruchowy
16.1  Zadania układu rozruchowego  
16.2  Rodzaje układów rozruchowych   
16.3  Budowa i działanie elektrycznego  układu rozruchowego
16.4  Podstawowe niesprawności elementów układu rozruchowego i ich naprawa  
16.5  Kierunki rozwoju układów rozruchowych   

17.  Układy wspomagania rozruchu i nagrzewania silnika
17.1  Zadania układu wspomagania rozruchu i nagrzewania silnika   
17.2  Podgrzewacze rozruchowe
17.3  Świece  płomieniowe  
17.4  Świece żarowe  
17.5  Elektryczne podgrzewacze powietrza dolotowego
17.6  Podstawowe niesprawności układu wspomagania rozruchu i nagrzewania silnika  

18.  Napędy alternatywne
18.1  Wprowadzenie  
18.2  Napędy  elektryczne  
18.3  Napędy  hybrydowe  
18.3.1. Wprowadzenie
18.3.2. Szeregowy napęd hybrydowy  
18.3.3. Równoległy napęd hybrydowy
18.3.4. Szeregowo-równoległy napęd hybrydowy  
18.3.5. Bilans energetyczny pojazdu  z napędem hybrydowym   
18.3.6. Hybryda PHEV
18.3.7. Źródła energii (ogniwo paliwowe)  
18.3.8. Odzyskiwanie energii hamowania (rekuperacja)  
18.3.9. Akumulatory energii (elektryczne, pneumatyczno  -hydrauliczne i bezwładnościowe)
Wykaz podstawowych pojęć w językach polskim, angielskim i niemieckim  
Źródła ilustracji i fotografii